Энергетика және дәстүрлі емес энергетикалық жүйелер

Кафедраның тарихы 1961 жылдан басталады, ол кезде Қазақ химия-технологиялық институтында «Электротехника» кафедрасы ұйымдастырылды. Кафедра жалпы білім беретін және технологиялық мамандықтар студенттеріне арналған "Электротехника" пәндері бойынша сабақтар жүргізді.

1994 жылы құжаттар дайындалып, «Электр жетегі және технологиялық кешендерді автоматтандыру» мамандығы ашылды. Сол жылы кафедра «Электр жетегі және технологиялық кешендерді автоматтандыру» мамандығына студенттерді қабылдады. Кафедра меңгерушісі болып доцент В.у. Смогоржевский тағайындалды, Кафедра Жалпы білім беретін және технологиялық мамандықтар студенттеріне арналған «Электротехника» пәні бойынша сабақтар жүргізді.

1979 жылы кафедра меңгерушісі болып т.ғ. к., доцент Р. М. Ильясов тағайындалды, ол 1990 жылға дейін кафедра меңгерушісі болды.

2006 жылы М. Әуезов атындағы ОҚМУ кеңесінің шешімімен «Электроэнергетика» кафедрасы құрылды. Кафедра «Электр энергетикасы» мамандығы бойынша бірқатар мамандықтар бойынша студенттер мен магистранттарды дайындады. Кафедраның оқытушылар құрамы күштік түрлендіру техникасы, Электржетек, электротехнология саласында ғылыми зерттеулермен айналысты. Кафедра меңгерушісі доцент Романенко А.Ф.

Кафедраның оқытушылар құрамы электржетектің күштік түрлендіру техникасы, электротехнология саласында ғылыми зерттеулермен айналысты.

1999 жылғы бірінші түлектен бастап қазіргі уақытқа дейін кафедра жоғары білікті 1000 - нан астам Энергетик-мамандарды дайындады.

2010 жылы ректордың бұйрығымен кафедра атауы өзгертілді. «Энергетика және дәстүрлі емес энергетикалық жүйелер» кафедрасының Жаңа атауы тағы бір мамандық – «Жылу энергетикасы» ашылуымен, сондай-ақ дәстүрлі емес және жаңартылатын энергетиканың ғылыми бағытын дамытумен байланысты. 2013-2014 оқу жылында 5В071700 «Жылу энергетикасы» мамандығы бойынша бакалаврлардың алғашқы шығарылымы өтті.

5B071800-Электр энергетикасы мамандығы бойынша студенттер даярлаудың 3 (үш) білім беру траекториясы бойынша білім алды:

- электр жетегі және технологиялық кешендерді автоматтандыру;

- электрмен жабдықтау;

- дәстүрлі емес және жаңартылатын энергия көздері.

Білім беру бағдарламаларын дамытудың тиімділігін арттыру мақсатында 2019 жылы дайындық бағыттары бөлінді:

– ОП 6В07150 – «Электр энергетикасы»;

- ОП 6В07151 – «Электрмен жабдықтау».

- ОП 6В07140 – «Жылу энергетикасы».

Білім беру бағдарламалары «Цифрлық Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасын іске асыруға бағытталған.

Кафедра қызметінің негізгі бағыттары Электр энергетикасы саласында, электрмен жабдықтау және Жылу энергетикасы жүйелерінде ғылыми зерттеулер жүргізу мен пәндерді оқытудың негізгі флагманы болып табылатын білім беру бағдарламаларының негізгі ережелері мен нәтижелерін жүргізуге сәйкес келеді.

Бағыт коды - 6В071 — Инженерия және инженерлік іс

Білім беру бағдарламасының коды:

- 6В071150 – «Электрэнергетика»

- 6В07151 – «Электрмен жабдықтау»

- 6В07140 – «Жылу энергетикасы»

Оку мерзімі: 4 жыл

Біліктілігі: Білім беру бағдарламасы бойынша «Техника және технологиялар бакалавры»

7M071  Инженерия және инженерлік іс

Білім беру бағдарламасының коды:

- 7М07150 -  «Электроэнергетика» білім беру бағдарламасы

- 7М07153 - «Электроэнергетикадағы сандық технологиялар»  білім беру бағдарламасы

Оқу мерзімі: ғылыми-педагогикалық - 2 жыл

Біліктілігі: «техника ғылымдарының магистрі»

- 7М07150 - «Электроэнергетика» білім беру бағдарламасы

Оқу мерзімі: профиль-1 жыл

Біліктілігі: «техника және технологиялар магистрі»

Кафедра оқытушыларының ғылыми қызметі 2020 жылы жетекші ғылыми кафедралық тақырыптарды әзірлеу аясында жүзеге асырылды:

1.№Б ҒЗЖ-16-04-01 «Жаңартылатын энергия көздерінің электротехникалық және электромеханикалық жүйелерін әзірлеу және зерттеу».

5-кезең бойынша «Зерттеу нәтижелерін өңдеу, техникалық-экономикалық көрсеткіштерді анықтау және әзірленген жүйелердің тиімділігі».

2.№Б ҒЗЖ-16-04-02 «Жылу-масса алмасу аппараттарының элементтеріндегі сұйықтық ағынын зерттеу». Осы мемлекеттік бюджет жұмысы бойынша екі кезең зерттелді.

4 кезең. «MatCad ортасында арнаның көлденең қимасы бойынша сұйық бөлшектердің жылдамдығын, еркін жүру ұзындығын есептеу үшін есептеу бағдарламасын жасау. Жалпы формуланың қолданылу саласын белгілеу».

Кафедрада министрлік және басқа да мемлекеттік органдар, халықаралық қорлар мен ұйымдар қаржыландыратын өзекті бағыттар бойынша ҒЗЖ жүргізілген жоқ.

Кафедраның ҒЗЖ ең маңызды нәтижелері маңызды, өзекті мәселелерді көтеретін ғылыми-практикалық конференциялардың нәтижелері бойынша мақалалар жинағы болып табылады.

2020-2021 оқу жылында кафедраның профессорлық-оқытушылық құрамы 76 баспа басылымын дайындап, жариялады: импакт-факторы бар журналдарда (0,100) - 6, республикалық журналдарда (ВАК) -5, басқа журналдарда-1; «Өнеркәсіптік технологиялар және Инжиниринг» VII халықаралық конференциясының еңбектерінде ICITE – 2020 - 17,

«Әуезов оқулары -18: Ұлы Абайдың рухани мұрасы» атты Халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференцияның Абай Құнанбаевтың 175 жылдығына арналған еңбектерінде, Шымкент 2020ж-27: «Қазіргі заманның жаһандық сын – қатерлеріне жастардың ғылыми көзқарастары» атты XXIII Республикалық студенттік ғылыми конференцияның еңбектерінде Шымкент 2020 –19, Абай Құнанбайұлының 175 жылдығына арналған әдістемелік- Алматыда: CyberSmith-1

ББ студенттері жыл сайын 6В07150 – «Электр энергетикасы», 6В07151 – «Электрмен жабдықтау» бағыттары бойынша Мәскеу қаласында "CASE – IN"халықаралық инженерлік чемпитонатына қатысады.

«ЭжДЭЖ» кафедрасының студенттері жыл сайын ҚР жоғары оқу орындарында өтетін республикалық пәндік олимпиадаға қатысады.

2017 жылы «Электротехниканың теориялық негіздері» пәні бойынша Республикалық пәндік олимпиадада ИП-15-4р тобының студенті Абдуллаев Агали 4 орынға ие болды.

2019 жылы «Жылу техникасының теориялық негіздері» пәні бойынша Республикалық пәндік олимпиадада ИП-18-2к тобының студенті Тұрсынбаев Бексұлтан 2 орын алды.

Кафедрада жыл сайын студенттік ғылыми-тәжірибелік конференция өткізіледі. Конференция нәтижелері университет сайтында жарияланған.

           

 

Авторлық құқықпен қорғалатын объектілерге куәлік алынды:

1. №16993 от «27» апреля 2021г. Боранбай Акарыс Батырбайулы, Кульмаханова Ильфа Кужаковна. Вид объекта – произведение науки. Название объекта - Диломдык Жүмыс «Онтүстік Жарык Танзит  ЖШС сандық технологиялар негізінде  кең таралган әмбебап аспандық фрезерлік станоктың бойлық координатасындагы беріліс механизм электр жетегініңбаскару жұйесеін  өндеу», дата создания объекта  20.04.2020г
2. №170001 от «27» апреля 2021г. Калтай Бекжан Алтайулы, Чимкентбаева Роза Макашевна. Вид объкта-произведение науки. Название объекта - Диломдык Жүмыс «Онтүстік Жарык Танзит  ЖШС сандық технологиялар негізінде «Royal Club Fitness & SPA» фитнес клубын және халыққа кызмет көрсету объектісі мен автотұрақты электрменжаблыктау жүйесін жаңгырту», дата создания объекта  23.04.2020г.
3. 3. № 16963 от «26» апреля 2021г. Камбаров Аскар Ондасбекұлы, Апсеметова Айжан Туретаевна Вид объекта – произведение науки. Назвгание объекта – «AsiaTrafo»: ЖШС сандық технологиялар негізінде жинақтау цехының S 315 ELITES форматы-пішу станоктың бас козғалысының электржетегін оңдеу», дата создания объекта  04.2020г.
4. 4. № 17783 от «20» мая 2021г. Әмір Дина Нурланқызы, Корабаева Корлан Заманбековна, Сахметова Гульмира Едиловна. Вид объекта – произведение науки. Название объекта – «KEGOC».
5. № 16554 от «12» апреля 2021г. Шидербай Әбдісаттар Әбдікәрімұлы, Ильясова Карлыгаш Урматуллаевна, Сахметова Гульмира Едиловна. Авторлық құқық объектісі: ғылыми туынды. Объектінің атауы: «Қуатжылуорталық-3» ГКП Турлан шағын ауданының жылумен қамтамасыз ету жүйесін жетілдіру», объектіні жасаған күні: 11.05.2020 г.

 

2024 жылдың 13 ақпанынан 01 наурызына дейін Болон процессі және академиялық ұтқырлық орталығының және М.Әуезов атындағы ОҚО КЕАҚ-ның Жаңа климаттық экономика және орнықты даму орталығының қолдауымен «Ақпараттық технологиялар және энергетика» ЖМ «Энергетика және дәстүрлі емес энергетикалық жүйелер» кафедрасында «Аuezov Univercity-2024» «Қазіргі заманауи кезеңдегі энергетиканың тұрақты дамуы»тақырыбында Халықаралық қыстық мектебі өтеді.
Дәріс оқу үшін Қазақстан Республикасының, жақын және алыс шет елдердің жетекші жоғары оқу орындарының үздік спикерлері шақырылды. ПОҚ,докторантура, бакалавриат, магистратурабілім алушылары осы мектептің тыңдаушылары болып табылады.
Салтанатты ашылу рәсімінде Болон процессі және академиялық ұтқырлық орталығының директоры Л.А.Хасенова, т.ғ.к., доцент «АТ және Э» ЖМ деканы Е.Т.Шертаев, Т.А.Шестопалова-т.ғ.к.,доцент, ГЖЭК кафедрасының меңгерушісі, «МЭИ» ҰЗУГЖЭК институтының директоры (Ресей Федерациясы); Садуллаев Н.Н. - т.ғ.д., профессор, Бұхар инженерлік-технологиялық институтының «Энергетика» факультетінің деканы (Өзбекстан Республикасы); Күтербеков Қ.А. - м.ғ.д., Л.Н.Гумилев атындағы ЕҰУ «Ядролық физика, жаңа материалдар және технологиялар» кафедрасының физика-техникалық факультетінің профессоры (Қазақстан Республикасы).

Студенттердің жас ғалымдар слетіне қатысуы

Шымкентте Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Ұлттық Ғылым Академиясының ұйымдастыруымен «QazScience: Жас ғалымдар слеті»  слеті өтті. Бағдарлама аясында «Энергетика және дәстүрлі емес энергетикалық жүйелер» кафедрасының ИП-21-4к5 және ИП-21-4тк тобының студенттері, ғ.т.м., аға оқытушысы Апсеметова А.Т. «Азия Трафо» қазақстандық жетекші трансформаторлық зауытында өткен «ЖЕР, ҒАРЫШ ЖӘНЕ КОММУНИКАЦИЯЛАР ТУРАЛЫ Ғылым және энергия: болашаққа көзқарас» секциялық отырысына қатысты. Конференция спикерлері ЖШС «Азия Трафо»  жетекші  инженерлері бар проблемалар туралы айтып, электр машиналарды жасау саласындағы идеялармен, тәжірибелермен және зерттеулермен бөлісіп алмасты.

«Энергетика және дәстүрлі емес энергетикалық жүйелер» кафедрасының   «ПетроҚазақстан Ойл Продактс» ЖШС кәсіпорнының жетекші қызметкерлерімен кездесуі

23 қаңтарда сағат 13.30-дан 17.00-ге дейін «ПҚОП» ЖШС кәсіпорын басшылығымен және жетекші инженерлерімен кафедра оқытушыларының кездесуі өтті.

Аталған іс-шара кәсіпорын аумағында өтті, оның барысында кафедра оқытушыларына заманауи цифрлық қосалқы станцияның электр жабдықтары көрсетілді.

Қосалқы станцияда нақты уақыт режимінде электр энергиясының режимдерінің жай-күйі туралы ақпаратты алуға мүмкіндік беретін қолданбалы және цифрлық жабдықпен жабдықталған заманауи релелік қорғанысы бар, олар электрмен жабдықтаудың автономды жүйесін (күн және жел) гибридті электр станциясы түрінде көрсетті директор Сухоменко және жетекші инженерлер энергетикалық цех,

Кездесу қорытындысы бойынша кафедра оқытушылары мен кәсіпорын басшылығы риза болып, алдағы уақытта ынтымақтастыққа үміт артты!!!

 

Біздің кафедра ғылыми-техникалық бағыттар бойынша келесі жоғары оқу орындарымен ынтымақтасады:

1. МЭИ Ұлттық зерттеу университеті (Мәскеу қ., Ресей);
2. ОАГИ Мәскеу ғылыми-зерттеу кешені (Мәскеу қ., Ресей);
3. Ресейдің Бірінші Президенті  Б. Н. Ельцин  атындағы    Урал университеті  (Екатерибург  қ., Ресей);;
4. Пекин энергетикалық университеті (Пекин қ., ҚХР);
5. Брно техникалық университеті (Брно қ., Чехия);
6. И. Роззаков атындағы Қырғыз мемлекеттік техникалық университеті (Бішкек қ., Қырғызстан);
7. Бұхара инженерлік-технологиялық институты (Бұхара қ., Өзбекстан);
8. Самара мемлекеттік техникалық университеті (Самара қ., Ресей);
9. University of Chemical Technology and Metallurgy (София қ., Болгария);
10. Харьков ұлттық автомобиль-жол университеті (Харьков қ., Украина);
11. Ченстохов Политехникалық Университеті, (Ченстохов қ., Польша);
12. Львов политехникалық ұлттық университеті, (Львов қ., Украина);
13. Сандық технология және жасанды интеллект дамыту институты (Ташкент қ., Өзбекстан).

Кафедраның ОПҚ, магистранттар мен студенттердің тағылымдамаларын өткізу, академиялық ұтқырлық және біліктілігін арттыру мақсатында жасалған ынтымақтастық туралы келісімдер негізінде Бұхара инженерлік-технологиялық институтымен (Өзбекстан Республикасы) және Алматы энергетика және байланыс университетімен ынтымақтастық жасайды.

Шанхай ұйымы университетінің МЭИ Ұлттық зерттеу университетімен (Мәскеу қ., Ресей) ынтымақтастығы шеңберінде «Электр энергетикасы» бағыты бойынша білім беру бағдарламасы бойынша магистрлерді бірлесіп даярлау туралы келісім іске асырылуда.

Осы бағдарлама бойынша 2 магистрант білім алды: Ергешов А.және Шынгизов Н.

2021-2022 оқу жылында «МЭИ» ҒЗУ-мен дайындық бағыттары бойынша бірлескен білім беру бағдарламасы әзірленді және бекітілді: 13.04.02 «Жаңартылатын энергия көздері негізіндегі энергия қондырғылары» және 7М07109 «Интеграцияланған зияткерлік энергетикалық жүйелер».

Ағымдағы жылы Самара мемлекеттік техникалық университетімен бірлесіп 13.04.01 «Жылу энергетикасы және жылу техникасы» («Зияткерлік Энергетика жүйелері мен сервистерін цифрлық модельдеу») және 7М071 - Инженерия және инженерлік Іс (7М07110 – «Электр энергетикасындағы Инновациялық технологиялар») даярлау бағыттары бойынша Халықаралық екі дипломды білім беру бағдарламасы бекітілді.

«ЭжДЭЖ» кафедрасында отандық және шетелдік озық университеттермен бірлесіп «Заманауи энергетикадағы инновациялық шешімдер» қысқы мектебі өткізіледі, онда электр энергетикасы және жылу энергетикасы саласындағы ғалымдар осы саланың қазіргі заманғы проблемалары мен даму перспективаларын талқылайды.

Қысқы мектептің негізгі мақсаты-тыңдаушыларды дәстүрлі және дәстүрлі емес энергия көздері саласындағы инновациялық ғылыми жетістіктермен таныстыру. Тыңдаушылар энергетика саласының заманауи даму үрдістерімен, энергетиканың зияткерлік және цифрлық технологиялары саласындағы жаңа ғылыми әзірлемелерімен танысады.

Қысқы мектеп мынадай бағыттар бойынша іске асырылады: дәстүрлі және баламалы энергия көздерін пайдалану негізінде тұтынушыларды жылумен және электрмен жабдықтаудың зияткерлік технологиялары; зияткерлік электр энергетикалық жүйелерді құру технологиялары, энергияны өндіру және беру саласында, сондай - ақ көлік секторында энергия үнемдеу технологиялары.

             

Академиялық ұтқырлық бойынша студенттер түрлі елдерде білім алуда. 2019 жылы ИП-18-4тк, Қансейіт Егемберді және Тұнғышбай Исамаддин тобының студенттері Стамбул мәдениет университетінде (Түркия) білім алды. Маликқызы Айнель Люблин Политехникалық Университетінде (Польша) оқыды.

        

6В07150 - "Электр энергетикасы" және 6в07151 – "электрмен жабдықтау" Білім беру бағдарламасы бойынша оқу жоспарларын жасау кезінде өңірдің энергетика саласы жұмысшыларының сұраулары ескеріледі.

6В07150 – «Электр энергетикасы», 6В07151 – «Электрмен жабдықтау» және 6В07140 – «Жылу энергетикасы» білім беру бағдарламасы бойынша студенттер арасында практикалық және өндірістік дағдыларды үйрету мақсатында «Завод Электроаппарат» ЖШС және МКК «Қуатжылуорталық-3» базаларында оқу-ғылыми өндірістік кешен жұмыс істейді.

Дуалды білім беруді жүзеге асыру мақсатында ЮКУ им. М. Әуезов атындағы ОҚУ 5В071800-Электроэнергетика және ОП 6В07150-Электроэнергетика бакалавриатын дайындау бағыты бойынша «Asia Trafo» ЖШС кәсіпорнында сабақтар өткізіледі, сондай - ақ ОП 6В07151 – «Электрмен жабдықтау» бакалавриат дайындау бағыты бойынша "ПетроҚазақстан Ойл Продактс" ЖШС-мен бірлескен дуальді оқыту туралы шартқа қол қойылды.

              

Шетелдік ғылым Д.П.Караиванов М.Әуезов атындағы ОҚУ "Энергетика және дәстүрлі емес энергетикалық жүйелер" кафедрасының профессор-оқытушылар құрамымен тренингі

 2023 жылғы 21 желтоқсанда шетелдік ғалым - Химия-технологиялық және металлургия университетінің PhD философия докторы, доценті (София қ., Болгария) Д. П. Караиванов "Энергетика және дәстүрлі емес энергетикалық жүйелер" кафедрасының ПОҚ – мен "ЖОО арасындағы ынтымақтастық перспективалары - бірлескен ғылыми әзірлемелер, оқытушылық және студенттік ұтқырлық. Болгария ғылыми-техникалық Одағының энергомашина жасау саласындағы конференцияларына қатысу және оның журналдарында жариялау мүмкіндігі".

Тренинг барысында профессор Д.П. Караиванов Болгар ғылыми-техникалық Одағының конференцияларын өткізу тәртібі, осы конференциялардың журналдарында ғылыми еңбектерді жариялау мүмкіндіктері, студенттердің, магистранттар мен докторанттардың және кафедра ПОҚ академиялық ұтқырлығы туралы ақпаратты ұсынды.

Кафедраның ПОҚ-мен бірлесіп екі жоғары оқу орнының ынтымақтастығы саласындағы перспективалық даму жолдары талқыланды.

 

 

Шетелдік ғалым, PhD философия докторы Д. П. Караиванов "Энергетика және дәстүрлі емес энергетикалық жүйелер"кафедрасының білім алушыларына дәрістер оқуы, семинарлар өткізуі

 Химия-технологиялық және металлургия университетінің (София қ., Болгария) PhD философия докторы, доценті Д. П. Караиванов 2023 жылғы 27 қараша мен 21 желтоқсан аралығында "Энергетика және дәстүрлі емес энергетикалық жүйелер" кафедрасының 6В07150"Электр энергетикасы" ББ бакалавриат білім алушыларына семинарлар өткізіп, дәрістер оқыды.

Атап айтқанда, 2023 жылғы 19 желтоқсанда профессор Д.П. Караиванов "Possible ways for connecting complex two - and three-carrier planetary gear trains. Internal division and internal circulation of power» дәріс оқыды. Білім алушыларға оқытылатын тақырып бойынша заманауи талаптарды көрсететін кең ақпарат берілді. Бұл тақырыптар қол жетімді нұсқада көрсетілген.

Студенттер тарапынан дәріс тақырыбы бойынша қойылған сұрақтар арқылы ғалымның дәрісіне үлкен қызығушылық байқалды.

 

 2023 жылғы 12 желтоқсанда Химия-технологиялық және металлургия университетінің доценті (София қ., Болгария) Қараиванов Д.П. "Г" корпусының 504 аудиториясында "Ақпараттық технологиялар және энергетика" ЖМ жас ғалымдарымен "Импакт факторы бар журналдарда мақалаларды дайындау және жариялау кезіндегі кейбір ерекшеліктер мен проблемалар" тақырыбында семинар өткізілді.
Семинарды өткізу кезінде профессор Д.П. Қараиванов семинар тақырыбы бойынша таныстырылым көрсетті және жас ғалымдардың назарын импакт-факторы бар рецензияланатын халықаралық журналдарда (Scopus, Thomson Reuters-Clarivate) ғылыми мақалалар жазу кезінде кейбір ньюанстарға назар аударды, Хирш индексінің өсуіне әсер ететін негізгі жайттарды атап көрсетті.
Жас ғалымдарға семинардың тақырыбы бойынша ғылымның заманауи үрдістері мен талаптарын қанағаттандыратын жеткілікті көлемдегі деректер ұсынылған. Бұл тақырып қазіргі заманғы, рецензияланатын журналдарда ғылыми мақалалар жазу саласындағы негізгі мәселелерді қозғай отырып, өзекті түсіндірмеде баяндалған.
Жас ғалымдар тарапынан шетелдік журналдарда мақалаларды жариялау тәртібіне қызығушылық танытты; осындай жоғары деңгейдегі профессордың тұсаукесер материалдарын тыңдаған ғалымдар кафедра мен университеттің ғылыми қызметін жүргізу үшін қажетті білімді қалыптастыруға ықпал ететін семинар тақырыбына жоғары қызығушылық танытты.

 

6В07150 – «Электр энергетикасы», 6В07151 – «Электрмен жабдықтау» және 6В07140 – «Жылу энергетикасы» білім беру бағдарламалары бойынша студенттер міндетті тәжірибеден өтеді. Атап айтқанда:

1. оқу;
2. өндірістік;
3. диплом алды.

Практика базалары:

1. ЖШС «Оңтүстік  Жарық Транзит»
2. МКК «КуатЖылуОрталык-3»
3. ЖШС «Asia trafo»
4. АҚ «Энергоорталық-3»
5. АҚ «KEGOC»  
6. АҚ «Кентау  трансформатор зауыты» Кентау қ.
7. ЖШС «Электроаппарат зауыты»
8. ТЭЦ – 5  Кентау қ.
9. АҚ «Шымкентмай»
10. АҚ «Шардара ГЭС»
11. ЖШС «Шымкент-Құс»
12.  ЖШС «City Engineering»
13. ЖШС «ЗБН Визит»
14. ЖШС «Потенциал»